Περί της πρότασης Αναστασιάδη για Τ/κ ΑΟΖ
Δεν αναγνωρίζει την πραγματικότητα
Οι πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου περί δήθεν Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) του κατοχικού μορφώματος θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «ατυχής». Μια τέτοια περιγραφή όμως θα ήταν υπέρμετρα επιοικής σε βαθμό διαστρέβλωσης της αλήθειας. Προπαγάνδα με άλλα λόγια. Στην πραγματικότητα ο Πρόεδρος φανερώνει πολλά περισσότερα από ότι ίσως να επιθυμούσε σε αυτή τη φάση.
Ας πάρουμε τις δηλώσεις του μία προς μία όπως αυτές δημοσιεύονται στην Καθημερινή (έμφαση δική μου):1
Η Κυβέρνηση και η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει να αντιμετωπίσει καμιά απειλή δοθέντος ότι προχωρεί στην ενάσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και μάλιστα επιτυχώς.
Εδώ ο Πρόεδρος φαντάζει αφελής. Η ονομαστική κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν καθιστά αποτρεπτικό παράγοντα για την Τουρκία. Ο Πρόεδρος δείχνει αδυναμία να κατανοήσει πως πέρα από το τι υπάρχει «στα χαρτιά» έχει σημασία και η υπαρκτή κυριαρχία του κράτους, ήτοι η δυνατότητα να ασκήσει τα δικαιώματα του υπό τις περιστάσεις. Χωρίς υπαρκτή κυριαρχία, δε μπορούμε να μιλάμε για ασφάλεια, ούτε να τρέφουμε ψευδεσθήσεις ότι παραμένουμε προστατευμένη από την αρπακτικότητα της Τουρκίας. Άλλωστε έχουμε την ίδια τη κατοχή να μας θυμίζει πως η ονομαστική κυριαρχία του κράτους μας στον βορρά δεν έχει εμποδήσει την Άγκυρα από την ανακύρηξη κράτους-δορυφόρου και την αναβάθμιση αυτού.
Ο φυσικός πλούτος της Κύπρου ανήκει – και το υπογραμμίζω - σε όλους τους νομίμους κατοίκους της Κυπριακής Δημοκρατίας μεταξύ των οποίων και οι Τουρκοκύπριοι.
Ο Πρόεδρος ακολουθεί την πεπατημένη προς την εμπράγματη εκχώριση κυριαρχίας. Δεν θέτει τους Τουρκοκύπριους προ των ευθυνών τους. Συγκεκριμένα για την μονομερή αποχώρηση τους από την Κυπριακή Δημοκρατία. Γιατί δικαιούνται αυτομάτως όλα τα προνόμια; Και γιατί αυτοί που ήθελαν τη διάλυση της Δημοκρατίας και αυτοί που σήμερα είναι το μακρύ χέρι της Άγκυρα να απολαμβάνουν αυτά που ανήκουν στους νόμιμους αλλά και νομοταγής πολίτες; Γιατί εξισόνονατι αυτοί που δεν προσφέρουν με όλους εμάς που πληρώνουμε φόρους και συντηρούμε αυτό το κράτος; Ας διαμυνήσει ο Πρόεδρος πως η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι προαπαιτούμενο του αξιώματος του πολίτη. Ας διαπραγματευτεί με τρόπο ουσιαστικό που όντως υπερασπίζεται την κυριαρχία του κράτους μας. Για την ώρα απλά δίνει χωρίς να παίρνει.
Συνεπώς οι όποιες απειλές της Τουρκίας δεν έχουν θέση και δεν είναι προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού.
Θέλω να ελπίζω ότι η Τουρκία θα κατανοήσει ότι οι ερευνητικές γεωτρήσεις που γίνονται αφορούν το μέλλον της Κύπρου, το μέλλον των κατοίκων, του συνόλου του κυπριακού λαού και συνεπώς δεν έχουν θέση οι αμφισβητήσεις γιατί θέλουν (υπονοώντας τους Τούρκους) να θεωρούν ανύπαρκτη την Κυπριακή Δημοκρατίας ή υπαρκτή την ‘τ/κ δημοκρατία’.
Κατανοούμε πως ο κ. Αναστασιάδης θέλει να διασκεδάζει εντυπώσεις και να λέει πράγματα που απλά στέκουν στη θεωρία. Ωστόσο ο ρόλος του δίνει άλλη βαρύτητα στα λόγια του. Οι αμπελοφιλοσοφίες δεν πάνε μαζί με το κυβερνητικό έργο. Να αναγνωρίζουμε τν αλήθεια ως έχει: η Τουρκία μόνο τα γεωπολιτικά της συμφέροντα κοιτάζει. Πως θα ελέγχει την Ανατολική Μεσόγειο, πως θα είναι παράγοντας στην περιοχή και τα σχετικά. Από πότε μια κατοχική δύναμη σκέφτεται το γενικό καλό του λαού του οποίου κατέχει τη γη του; Αστεία πράγματα!
Και προς ανάδειξη της τουρκικής αντιφατικότητας και υποκρισίας πρόσθεσα δεικτικά: «Εάν επιλέγουν να προστατεύσουν τα δικαιώματα των Τ/Κ σε μια ‘ανεξάρτητη οντότητα’ τότε θα πρέπει να περιοριστούν εις όσα αναλογούν στην ‘αποκλειστική οικονομική ζώνη’ της εν λόγω παρανόμου οντότητας.
Και συνεπώς δεν έχουν λόγο να αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας». Για να προσθέσω πως αυτό είναι θέση της Τουρκίας, λέγοντας επί λέξη: «Αλλά αυτό είναι μια θεωρία που απασχολεί μόνο τους Τούρκους και όχι εμάς».
Αυτές είναι οι επίμαχες δηλώσεις. Οι διευκρινίσεις του Προέδρου δε βελτιώνουν τη κατάσταση. Πάλι είπε αυτό που δεν έπρεπε. Πως αφού υπάρχει «Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία» τότε αυτή έχει δικαίωμα στη δική της ΑΟΖ. Τώρα αν αυτό φαίρνει αντιφάσεις στην όλη στάση της Τουρκίας είναι άλλο θέμα. Επαναλαμβάνουμαι: το αξίωμα του Προέδρου δεν επιτρέπει ακαδημαϊκές συζητήσεις και θεωρητικοολογία για καταστάσεις στη σφαίρα των πιθανοτήτων. Είναι θέμα υπευθυνότητας.
Αλλαγή πορείας
Πέρα από την κριτική προς τον κ. Αναστασιάδη, να σταθούμε σε αυτό το απόσπασμα για ένα άλλο λόγο· για ακροθυγή αναφορά του τι πρέπει να κάνει ο όποιος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας για το Κυπριακό (θα επιστρέψουμε στο θέμα σε προσεχή ανάλυση):
- Το 1963 η Κυπριακή Δημοκρατία συνέχισε να υφίστατε πάρα την μονομερή αποχώριση της τουρκικής κοινότητας. Δηλαδή παρά το ότι το Σύνταγμα δεν μπορούσε να εφαρμοστεί στην ολότητα του ένεκα των περιστάσεων. Η σχετική νομική αρχή είναι το Δίκαιο της Ανάγκης. Οι πρόνοιες του Συντάγματος που είναι μη υλοποιήσιμες πάυουν να είναι δεσμευτικές και το κράτος λειτουργεί με τις απαιτούμενες αλλαγές, νοουμένου ότι δεν διασαλεύουν την υπόλοιπη συνταγματική τάξη.
- Τα γεγονότα του χουντικού πραξικοπήματος, της Τουρκικής εισβολής και κατοχής, αλλά και της ανακύρηξης κράτους στα κατεχόμενα, είναι ανάλογα με αυτά του 1963 όσον αφορά το Σύνταγμα. Κι αυτό γιατί οι Συνθήκες Συμμαχίας και Εγγυήσεως (παραρτήματα του Συντάγματος) έχουν παραβιαστεί στην πράξη. Οι εγγυήσεις βασίζονται στην αρχή της προστασίας της συνταγματικής τάξης και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης τους. Εφόσον τα γεγονότα δεν ανταποκρίνονται σε αυτή την τάξη πραγμάτων, τότε και αυτές οι πρόνοιες του Συντάγματος πρέπει να ακυρωθούν. Με άλλα λόγια, το Δίκαιο της Ανάγκης πρέπει να ισχύει για την ολότητα του Συντάγματος ώστε να μη δεσμεύει την Κυπριακή Δημοκρατία.
- Με αυτό το σκεπτικό, δεν νοούνται διακοινοτικές διαπραγματεύσεις που να κορυφόνονται σε πολυμερής διασκέψεις. Οι πρώην εγγυήτριες δυνάμεις, οι πρώην σύμμαχοι της Κυπριακής Δημοκρατίας έχασαν τα δικαιώματα τους. Η μόνη διαπραγμάτευση είναι με τους Τουρκοκύπριους: να συνετιστούν, να αναγνωρίσουν το ιστορικό τους σφάλμα, και να επανενταχθούν στην Κυπριακή Δημοκρατία, αποκυρήσωντας τις αποσχιστικές τους πράξεις.
- Επίσης δεν έχουν νόημα συζητήσεις περί του ρόλου της Τουρκίας ως προστάτη κάποιου στην Κύπρο. Η Τουρκία έπραξε και συνεχίζει να λειτουργεί με τρόπο αντίθετο προς της υποχρεώσεις της όπως αυτές προκύπτουν από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Η συνεχιζόμενη κατοχή και η παράλληλη συντήριση του κατοχικού μορφώματος—τάχα του κράτους των Τουρκοκυπρίων—αποτελούν παραβιάσεις τόσο της συνταγματικής τάξης όσο και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Αφού η Τουρκία δεν αναγνωρίζει τη Κυπριακή Δημοκρατία, γιατί εμείς δεν εφαρμόζουμε το Δίκαιο της Ανάγκης στην όλοτητα του συντάγματος. Γιατί, δηλαδή, αφήνουμε την Τουρκια να διαλέγει αυτά που την συμφέρουν από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Pacta sunt servanda αλλιώς παύουν να είναι δεσμευτικά.
- Συνεπώς οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκική κοινότητα πρέπει να τεθούν σε νέα βάση. Να διεξαχθούν οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού άλλωστε το πρόβλημα είναι εσωτερικό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση να συμβουλεύει τους διαπραγματευτές για τα θέματα που άπτονται του Ευρωπαϊκού κεκτημένου, ενώ τα Ηνωμένα Έθνη να τοποθετούνται μόνο σε θέματα που αφορούν το διεθνές δίκαιο. Να λυθεί το πρόβλημα του 1963. Η κατοχή πρέπει να αρθεί με αποχώριση της Τουρκίας με ότι χρειαστεί. Δεν της αναγνωρίζουμε κανένα δικαίωμα ούτε αποδεχόμαστε οιανδήποτε διεκδίκηση.
Τέλος στις Συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας. Τέρμα με την δυσανάλογη επιοίκια προς τους Τουρκοκύπριους και με την υποχωρητικότητα που αυτή συνεπάγεται.
Θα επανέλθουμε στο θέμα του τι οφήλει να κάνει ο νέος Πρόεδρος για το Κυπριακό. Για την ώρα αναφέρουμε πως ο κ. Αναστασιάδης είναι ακατάλληλος, όχι μόνο για τη στάση του στο Κυπριακό αλλά για το σύνολο του κυβερνητικού του έργου, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την επιδρομή στο κοινωνικό κράτος, και τη σθεναρή προάσπιση των συμφερόντων της πλουτοκρατίας και των κατεστημένων απέναντι στα δίκαια της ευρύτερης κοινωνίας.
-
Οι δηλώσεις Αναστασιάδη καταγράφονται σε άρθρο της εφημερίδας «Η Καθημερινή». Ημερομηνία έκδοσης 2017-01-04. [^]